Agirre, Lope, ca. 1511-1561

"Artikulu hau esploratzaileari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Agirre». Lope Agirre (Araotz, Oñati, Gipuzkoa, 1510eko azaroaren 8a - Barquisimeto, Venezuela, 1561eko urriaren 27a) Hego Amerikako esploratzaile eta konkistatzaile euskaldun bat izan zen, Espainiako koroaren aurka altxa zena. Espainiako erregeari zuka eginez zuzendutako bere gutun batean Agirrek bere buruari Erromesa eta Askatasunaren Printzea eta ezizenez deitu zion; beste batzuek Jainkoaren Haserrea izendatu zuten; aitzitik, espainiar etsaiek Eroa edota Tiranoa deitu zuten. Agirre nolabaiteko kulturadun kaparea litzateke, ziurrenik On Juan Carlos Guerrak iradokitzen duen bezala eskribauen seme. Agirre gaztea 21 urterekin Sevillan zegoen garai hartan, Ameriketara joateko asmoa zutenei Indietako Kontseiluak murrizketak ezarri eta 1503an sorturiko Kontratazio Etxeak fidantzak eta beste hainbat baldintza eskatzen zizkien."

"Lope de Aguirre o bien Lope el Loco o Lope el Tirano, apodos usados incluso por sus propios hombres, y también como se denominaba a sí mismo Lope de Aguirre el Peregrino (n. e/ 8/11 entre 1511 y 1515 - f. 27 de octubre de 1561), fue un explorador español y conquistador de Sudamérica que protagonizó un episodio de cruentos asesinatos selectivos para erigirse en líder de una expedición en la búsqueda de El Dorado y, a su vez, acaudilló una rebelión contra la monarquía española, evento por el que fue asesinado en Barquisimeto, en territorio de la actual Venezuela."

"Lope de Aguirre (8 November 1510 - 27 October 1561) was a Spanish conquistador of Basque ancestry who was active in South America. Nicknamed El Loco ('the Madman'), he styled himself "Wrath of God, Prince of Freedom, King of Tierra Firme". Aguirre is best known for his final expedition down the Amazon river in search of the mythical golden King El Dorado. In 1561 Aguirre sent a letter which defied the Spanish monarch Philip II by declaring an independent state of Peru. Aguirre's expedition ended with his death, and in the years since then he has been treated by historians as a symbol of cruelty and treachery in the early history of colonial Spanish America, and has become an antihero in literature, cinema and other arts."